2001 ODTÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği’nden mezun olan Bilgem Çakır, yaklaşık yirmi yıldır Türkiye’de, Avrupa’da ve Amerika’da, küçük start-up’lardan, teknoloji devlerine kadar bir çok şirkette çalışmış bir yazılım mühendisi. Dünyanın en büyük 5 şirketinden (Apple, Alphabet, Microsoft, Amazon, Facebook) ikisinde (Microsoft ve Amazon) 10 yıldan fazla bir süre çalışıp iş görüşmeleri ve işe alım süreçleri ile ilgili eğitimler almış, çok sayıda mühendise iş görüşmeleri ile ilgili eğitim vermiş ve mentorluk yapmış. İş görüşmelerinin püf noktalarını bir kere anladıktan sonra geçen uzun yıllar içinde girdiği her iş görüşmesinden teklif almayı başarmış bir kişi. Öğrenmiş olduğu bu püf noktaları paylaşmak için bu eğitimleri düzenlemeye karar veren Bilgem Çakır Türkiye’de geçtiğimiz ay ilk eğitimini gerçekleştirdi.

Yaklaşık 1 gün süren bu eğitimde yurtdışındaki teknoloji şirketlerindeki işe alım sistemlerinin nasıl çalıştığını ve hangi aşamalardan oluştuğunu ele aldık. İlk olarak “interview loop”larında etkin rol oynayan kişileri (Recruiter, Hiring Manager, Bar Raisers etc.) ve bu kişilerin işe alım süreçlerindeki rollerini konuştuk.

Yurtdışında iyi firmalarda çalışmak isteyen yazılım mühendislerinin işe alım süreçlerine dahil olmadan önce ciddi bir hazırlık sürecinden geçmeleri gerektiğinin (2-3 ay boyunca sınava hazırlanır gibi hazırlanmak gibi)  önemini vurgulayan Bilgem Çakır, adayın dikkat çekici bir özgeçmişi nasıl hazırlayacağından, iş görüşmelerinde çıkabilecek soru tiplerinden, iş görüşmesini yapan kişilerle nasıl iletişim kurulması gerektiğinden ve teklif aldıktan sonra bunun nasıl değerlendirilmesi & nasıl pazarlık yapılması gerektiğinden de ayrıntılı bir şekilde sözetti.

İşe alım görüşmelerinde adayların karşılarına çıkabilecek soru tiplerini şu şekilde özetledi:

• Adayın geçmişine (background’una) yönelik sorular
• Senaryo soruları
• Teknik, ama kod yazmayı gerektirmeyen sorular (Nesneye dayalıprogramlama ile ilgili sorular vb.)
• Alana özel (domain specific) sorular
• Analitik zekayı ölçümleme soruları (akıl yürütme, bilmece ve tahmin soruları vb.)
• Kodlama soruları
• Sistem tasarımı (system design) soruları

Her bir soru tipini örnekleriyle kapsamlı bir şekilde anlattıktan sonra bütün görüşmeler boyunca adayların dürüst olmasının, daha önce çalıştığı ya da çalışmakta olduğu firmayı kötülememesinin, genel pozitif bir duruş sergilemesinin (güleryüzlü ve problem çözücü bir yaklaşım) önemli olduğunu ve bunların profesyonel duruşun göstergesi olduğunu anlattı.

Kod yazmaya yönelik soruları çözerken eğer sorular tahtada çözülüyorsa, tahta kullanımının (örneğin ince uçlu boardmarker’lar ile görüşmeye gitmek gibi)  ve soruyu çözerken sesli düşünmenin öneminden de bahsetti.  Adayın kendisine yöneltilen teknik sorularla kavgaya girmemesinin önemini vurgulayan Bilgem Çakır, yöneltilen teknik soruların şirketler tarafından şu 3 kısıt gözetilerek hazırlandığını  ve adayların bunu her zaman akıllarında bulundurması gerektiğini vurguladı:

• Konu aralığının dar tutulması (string, array, link list, algoritmalar, data structure)
• Sürenin kısıtlı olması ( az sürede az sayıda kodla çözümlenebilecek soru)
• Sorunun zorluk derecesi ve ayırt edici olması

Bilgem Çakır, adayların bu süreçlere başlamadan önce, kendi deyimiyle “pazara çıkarken” birden fazla şirketle aynı anda görüşmesinin adayın avantajına olduğunu vurguladı. Bu süreçlerde sadece belirleyici tarafın firmalar değil, adayın kendisinin de olduğunu belirtip iş görüşmelerinde adayların da soru sormasının gerekliliğinden bahsetti. Proje, kullanılacak teknolojiler, proje takımı, kullanılan yazılım metodolojisi (agile, scrum, kanban vb.), şirketin finansal yapısı, ortaya çıkarılacak ürünün yol haritası gibi konularda bilgi almanın önemli olduğunun altını çizdi.

Son olarak, bütün görüşmeleri olumlu geçen adayların aklında bulunan önemli sorulardan birini de çözüme kavuşturdu: “Teklif aldıktan sonra pazarlık yapmalı mıyım?” Aynı anda birden fazla firmayla süreç yürütülünce otomatik olarak pazarlık yapmış olunacağını belirtti.

Bilgem Çakır’a engin deneyim ve bilgilerini, süzgecinden geçirip yalın bir şekilde bizlerle paylaştığı için çok teşekkür ediyoruz.